Beautiful Cebu

Cebu is not the same colonial province time has forgotten decades ago. It is not a periphery to the center but rather, a destination with its own unique charm. Discover for yourself. See new destinations in the Cebu mainland. Read on...

Tuesday, November 01, 2016

Ang simbahan sa Aloguinsan

 [This article was first published in Sun.Star Bisdak]
 
Kabahin kaniadto ang Aloguinsan ug ang katawhan niini sa lungsod sa Pinamungahan. Gikan sa pagkabarangay, nahimo kining lungsod niadtong 1886. Hinuon, nagpabiling sakop ang mga taga Aloguinsan sa parokya sa Pinamungahan hangtod 1912.

Tungod sa kalayo sa Pinamungajan gikan sa Aloguinsan, nihangyo ang mga lumulupyo nga magtukod sila ug ilang kaugalingon parokya. Tuod man, niadtong 1912, natuman kini. Unang nahimong kura paroko mao si Rev. Fr. Mariano Ruiz.
Lahi sa kasagaran simbahan sa Parokya ni San Rafael Arkanghel sa Aloguinsan, nga nahimutang sa kasadpang bahin sa Sugbo. Nahimong parokya atol sa pagsakop sa Amerika sa Pilipinas, dayag sa palibot sa simbahan ang impluwensiya sa Amerika.

Unang mosugat sa manimbahay ang dakong punoan sa acacia nga anaa sa ganghaan sa simbahan. Panahon pa sa mga Amerikano gitanom ang maong kahoy. (Dala sa mga Amerikano ang mga acacia. Dili kini lumad sa Plipinas.)

Lahi sa kasagarang makita gawas sa mga simbahan, walay plaza ang simbahan ni San Rafael nga puno sa mga tanom, suga ug lingkuranan. Hawan nga luna nga gitamnan ug carabao grass ug duha ka managlagyo nga rebulto ang bugtong makita sa atubangan niini. Sa kilid sa simbahan, anaa ang gilinya pagtanom nga mga lumad nga kahoy sama sa tugas ug nangka nga nakahatag ug landong.

Nahimutang sa usa ka habog nga bahin sa lungsod diin makita ang kadagatan sa Sugbo ug ang mga estruktura sa lungsod, ang simbahn haom sa pagpamalandong sa mga butang langitnon. Sa sulod sa simbahan walay makita nga retablo ug daghang mga imahen. Hawan ug yano ang disenyo niini. Tukma kini alang sa usa ka simbahan nga gipahinungod sa usa ka anghel.

Usa sa mga arkanghel si San Rafael apan wala kaayo mahisguti ang iyang pangalan sa Bag-ong Testamento (New Testament) diin ang sagad malakbitan og saysay mao lang si San Gabriel ug si San Michael. Nahisgotan ang ngalan ni San Rafael sa Karaang Testamento (Old Testament) sa libro ni Tobit ug adunay gamay sa ebanghelyo ni Juan. Unang gitugotan nga mahimo siyang patron sa Cordova sa Espanya diin siya ingon nga nagpakita.

Makasaysayanon ang bungtod nga gitarokan sa simbahan ni San Rafael sa Aloguinsan. Nag-umbaw sa kapatagan ug kadagatan sa lungsod, nahimo kining kabahin kaniadto sa depensa nga gimugna ni Padre Julian Bermejo batok sa mga Moros nga mangdagit ug mga Bisaya aron himuong ulipon.

Niadtong ika-19 nga siglo, sa nahimutangan sa simbahan, usa ka bagtinganan ang gibutang kansang tingog maoy nagsilbing pahimangno sa mga lumulupyo. Bagtingon kini aron pagpahibalo sa mga lumulupyo nga tali-abot gikan sa dagat ang mga Moros.

Gikan sa usa ka baluarte sa atbang nga pangpang daplin sa dagat, makita sa tigbagting ang mga senyales kabahin sa nagpadung nga mga kaaway.

Sa karong panahon, ang maong pangpang, nga anaa sa luyo sa munisipyo, usa na ka maanindot nga suroyananan, sama sa simbahan ni San Rafael ug sa mga estruktura nga kalambigit niini, diin dayag ang Espanyol ug Amerikanhong impluwensya sa atong pagtuo.


No comments:

PROFILE | Cebu City, Queen City of the South

Cebu's port is home to most of the Philippines' shipping companies. It's not surprising as Cebu City has been, historically, the center of commerce, education, entertainment and information of Southern Philippines. It is also the administrative, ecclesiastical and cultural capital of the region.

THE ISLAND | SanFran is Disaster Resilient : UN

In May 2011, the United Nations Office for Disaster Risk Reduction (UNISDR) recognized San Francisco's disaster preparedness and awarded it the Sasakawa Award for Disaster Reduction for its “indigenous solutions to disaster risk reduction and climate change adaptation through its Purok system.”

ECONOMY | It's More Prosperous in the Philippines ... soon.

The Philippines and Peru will be among emerging economies that become much more prominent in the next few decades, helped by demographics and rising education standards, with the Philippines set to leapfrog 27 places to become the 16th largest economy by 2050, HSBC predicts.

POLITICS | Tomas as Jullus Caesar

For many people, Tomas and Joy Young's loss didn't add up. For them, last election's results were erratic, wild, inconsistent.

HISTORY | Demystifying Jose Rizal

The question is, could Rizal walk the talk? Even in his writing, he debated with himself between peaceful reform and bloody uprising. If Spain didn't throw him in prison and executed him, would he have become a hero?